[tdc_zone type=”tdc_content”][vc_row full_width=”stretch_row_content_no_space td-stretch-content”][vc_column tdc_css=”eyJhbGwiOnsiYmFja2dyb3VuZC1pbWFnZSI6InVybChcImh0dHBzOi8vYWRhZC5yZXN0b3JhdGlvbi1yZW5vdmF0aW9uLmNhL3dwLWNvbnRlbnQvdXBsb2Fkcy8yMDIyLzAyL0JBUlJJRVJBVC1ORS1LT01VTklURVQtNDUtR1JBREUtMi0xMDI0eDEwMjQucG5nXCIpIiwib3BhY2l0eSI6IjAuMDkiLCJkaXNwbGF5IjoiIn19″ flex_width=”100%”][tdm_block_inline_image image=”7063″ media_size_image_height=”580″ media_size_image_width=”1920″ content_align_horizontal=”content-horiz-center” img_width=”87%”][td_block_text_with_title tdc_css=”eyJhbGwiOnsicGFkZGluZy1yaWdodCI6IjgwIiwicGFkZGluZy1sZWZ0IjoiODAiLCJkaXNwbGF5IjoiIn19″]
Rreth Projektit
Barrierat në komunitet: Efektet e ndërtimit të grupimeve të hidrocentraleve në statusin socio-ekonomik të popullsisë lokale, është një iniciativë e mbështetur nga LevizAlbania, e cila ka si qëllim të saj kryesor ndërgjegjësimin e publikut mbi efektin e ndërtimit të parregulluar të grupeve të hidrocentraleve në basene lumore të ndryshme, në cilësinë e jetës së popullatës lokale, si dhe aktivizimi i kësaj të fundit në vendimmarjen për çeshtje të një rëndësie të veçantë.
Sfondi Tradicionalisht, energjia elektrike në Shqipëri bazohet në energjinë hidrike e cila qëndron saktësisht 99.8%. Rritja e energjisë elektrike nga prodhimi i hidrocentraleve ka qenë zgjidhja e vetme dhe për këtë arsye, strategjia e sigurisë së energjisë elektrike bazohet në rritjen e kapaciteteve gjeneruese. Pjesa më e madhe e gjenerimit të energjisë elektrike në Shqipëri po buron nga një kombinim i 3 HEC-eve të mëdha shtetërore në det në lumin Drin (deri në 88% të energjisë totale të prodhuar) si dhe disa HEC-eve në pronësi dhe të operuara përmes koncesioneve private. Pavarësisht nga të gjitha përpjekjet për të diversifikuar buxhetin e energjisë, Shqipëria mbetet shumë e varur nga energjia hidrike për plotësimin e nevojave të vendit për energji elektrike. Deri më tani janë lëshuar lejë për të ndërtuar më shumë se 900 hidrocentrale në të gjithë vendin. Shumica e tyre janë hidrocentrale të vegjël të shkallëzuar që do të kontribuonin maksimalisht 5% në prodhimin e përgjithshëm të energjisë elektrike. Pavarësisht nga prodhimi i tyre jashtëzakonisht i ulët, gjurma e tyre ekologjike dhe efekti i tyre negativ në aspektin social është katërcipërisht i lartë. Për më tepër, procesi i ndërtimit të HEC-eve në Shqipëri në shumicën e rasteve nuk është kryer në përputhje me rrethanat. Kështu, transparenca që mungon ka çuar në shumë raste konfliktuale në të gjithë vendin. Konfliktet janë krijuar midis kompanive koncesionare dhe komuniteteve lokale për shkak të së drejtës për të përdorur ujin. Në vitin 2017 u identifikuan afërsisht 20 raste konfliktuale në HEC-et ku numri i impianteve tashmë të përfunduara ishte rreth 120. Në 2 vitet e fundit ky numër është rritur dhe përfshin zona të reja. Sipas EcoAlbania ka raste të reja konfliktuale të krijuara nga zhvillimi i HEC-eve të adresuara ose që adresohen: HEC-i Cem, HEC-i i Shalës, HEC-i Luma, HEC-i Zall-Gjoçaj, HEC-i Miredita (Kaçinari), HEC-i Gjorica, HEC-i Kardhiq (Zhulati, Picari), HEC-i i Shushicës, HEC-i Seta. Në shumicën e rasteve, çështjet konfliktuale shoqërohen me protesta lokale, pasi ato janë refuzuar / injoruar nga autoritetet në peticionet e tyre dhe kërkesat për të ndaluar ndërtimet e digave. Në disa raste konflikti është provuar të zgjidhet përmes proceseve gjyqësore (Valbona, Vjosa, Osumi, Zall-Gjoçaj) ndërsa disa kanë pasur sukses dhe disa jo. Sidoqoftë, jo të gjitha rastet kanë qenë në qendër të vëmendjes së medias kombëtare. Arsyeja e mbulimit të dobët mediatik të këtyre rasteve ka qenë largësia e vendeve ku po ndodhen HEC-et, por edhe konflikti i interesit të mediave me çështjet specifike. NË vitet e fundit është parë një mungesë totale, përtej mbulimit mediatik nga media si Reporter.al apo gazetarë dhe blogerë lokalë, të këtyre konflikteve, me mediat kryesore kombëtare që nuk e mbulojnë këtë temë prej më shumë se 2 vitesh.
Qëllimi dhe Produktet
Kjo inciativë ka si qëllim kryesor mbajtjen e dëgjesave publike me banorë të zonave të prekura nga këto investime në infrastrukturën lumore të vendit, problemet e hasura nga këta të fundit nga këto ndërmarrje, efektin e tyre në jetën e tyre të përditshme dhe e ardhmja e tyre në këto zona të prekura thellësisht nga ndërtimi i infrastrukturave hidroenergjitike. Bazuar në këto takime, Grupi i Punës së Qendrës Shqiptare për Gazetari Cilësore, me ndihmën e ekspertëve lokalë, synon të hartojë, prodhojë dhe publikojë një cikël dokumentaresh të metrazhit të shkurtër mbi efektin e grupimeve të hidrocentraleve mbi popullatat vendase. Këto dokumentare dhe qëllimi i tyre për ndërgjegjësimin e aktorëve të ndryshëm mbi impaktin socio-ekonomik të këtyre investimeve, do të shoqërohen dhe me një cikël shkrimesh hulumtuese mbi efektet mjedisore, sociale, ekonomike dhe humane të iniciativave të tilla në rang vendi. Produktet e kësaj ndërhyrje do të ndahen me të gjithë aktorët e prekur nga këto investime si dhe të gjithë palët e interesuara të shoqërisë civile, aktorë ndërkombëtarë në fushën e mbrojtjes mjedisore, aktorë lokalë, institucione qendrore dhe shkolla të shumta të gazetarisë dhe inxhinierisë civile. 
[/td_block_text_with_title][/vc_column][/vc_row][/tdc_zone]